Het is weer bijna december en die maand ga ik best doorkomen omdat ik een heldin heb. Zij is de vrouw die kalm blijft onder uren doorjengelende muziek, die de ene na de andere zenuwpatiënt voor zich ziet verschijnen en die geduldig en vriendelijk is en blijft. Leve de caissière!
Voor mij is deze vrouw een raadsel. Want ik ben sinds afgelopen vrijdag al van slag, toen bleek er iets als Black Friday te bestaan. In de stad was het bomvol, zelfs in de supermarkt. Toen ik bijna bij de kassa was, ging het op een haartje na mis. Van binnen groeide het verlangen om mijn pak melk door de winkel te smijten, iedereen uit de weg te duwen en schreeuwend naar de uitgang te rennen, de vrijheid tegemoet. Maar ik deed het niet. Want ik staarde naar de caissière en voelde hoe ik bedaarde, alleen door haar aanwezigheid. Het was niet veel. Net genoeg.
Deze toestand gaat duren tot en met de eerste dagen van januari, wanneer het vuurwerk eindelijk op is. Feestdagen. Voor mij zijn het de voorzichtig-met-jezelf dagen. Overal hoor je dezelfde muziek klinken, tot het volautomatisch in mijn hoofd zit maar dan zonder uitzetknopje. De meest nutteloze zaken zijn in de aanbieding en ik kijk elke keer toch. Ik hou me vast aan mijn plan voor deze maand. Thuisblijven, en dan fijn computeren en lezen. Dat vindt mijn huiskater Bert ook gezellig. Lekker rustig met z’n tweetjes. Veel aaien.
Maar in de buitenwereld heerst een groeiende onrust. Men heeft bovengemiddeld veel boodschappen nodig uit bovengemiddeld veel winkels en vroeger of later doet dat iets met een mens. Het kookpunt ligt in de laatste uren op de dag voor Kerstmis.
Tegen sluitingstijd ga ik brandend nieuwsgierig naar de supermarkt om te kijken hoe het met de beschaving staat. Ik koop een tube tandpasta en bestudeer de situatie. Je hebt dan: verbeten klanten, gillende kinderen, blije yoga-vrouwen, de mannen die zes bier en een kilo kaas kopen en te midden van dit alles troont de caissière achter haar kassa. Ze kan iedereen aan. Dat komt door haar karakter en de levenservaring. Hoe ouder de caissière is, hoe groter haar autoriteit.
Dankzij de caissière (en het bestaan van toiletjuffrouwen) weet ik op die dag dat het in best orde komt met Nederland. En dat is, ondanks alles, toch een speciaal december-gevoel.
Vilan van de Loo
