Waargebeurd verhaal van een tiener uit Den Haag
In zijn dagboek neemt Herman de Bats, toentertijd een tiener, de lezer mee in de gruwelen van de Tweede Wereldoorlog in Den Haag. Van de V2 raketten die rakelings over het huis kwamen tot het eten van tulpenbollen. ‘Onder de Trap – Oorlogsdagboek van Herman de Bats – De Hongerwinter 1944-1945’ is in samenwerking met zijn dochter, Hedy de Bats, tot stand gekomen. Dit uitzonderlijke verhaal is op vrijdag 23 maart verschenen bij Uitgeverij Boekscout.
‘Onder de Trap’ gaat over een gewoon Nederlands gezin. Tot dit gezin behoorde Herman de Bats (een tiener), zijn ouders, en broer Jan. Daarbij hun lieve hond Cora. Zij woonden in Den Haag en hebben daar de Tweede Wereldoorlog meegemaakt. Herman hield een dagboek bij, waarin vaak dag voor dag de situatie van het gezin, als ook van andere mensen beschreven wordt. Herman en zijn broer Jan zaten op gevaarlijke momenten ondergedoken. Dit om te voorkomen dat zij door de Duitse bezetters opgepakt zouden worden, mogelijk met desastreuze gevolgen. Hoe vaak hebben zij wel niet in spanning gezeten toen zij zagen dat V2-raketten werden gelanceerd? Soms mislukte zo’n lancering en kwam de V2, al slingerend en wentelend, rakelings over hun huis. Noodgedwongen, door voedselgebrek, aten zij gepofte tulpenbollen en suikerbieten om te kunnen overleven. Met een kristalontvanger ontvingen zij berichten van Radio Oranje uit Londen. Ook via illegale kranten volgden ze de ontwikkeling van de oorlog. Dankzij de geallieerde mogendheden maakten zij de bevrijding mee en kwam er een einde aan die verschrikkelijke oorlog. Voor Herman waren de meest griezelige momenten van zijn hele verhaal toch wel het zich verschuilen onder de trap.
Hedy de Bats (de auteur) is de dochter van Herman. Zij is op 21 december 1959 in Den Haag geboren. Hedy was bijna twee jaar oud toen zij naar Bennebroek verhuisde en groeide daar op. Na haar opleiding directiesecretaresse is Hedy van 1982 – 1992 werkzaam geweest als eerste klas stewardess op internationale vluchten. Een groot deel van haar leven woonde zij in Engeland. Daar studeerde zij Art & Design en fotografie. Sinds 2006 woont zij met haar dochter Lexie weer in Bennebroek, de Gemeente Bloemendaal. Hedy is auteur, grafisch vormgever en illustrator. Herman schonk haar zijn oorlogsdagboek in 2004. Zij vond dit zo’n kostbaar exemplaar en besloot het dagboek en de oorlogsverhalen van Herman in samenwerking met hem in boekvorm te gaan publiceren. Deze oorlogsverhalen mogen niet verloren gaan.
|
Hedy de Bats
Bijzonder Saaf Berkhuijsen om dit artikel in Haagmedia te zien. Dank je wel voor het plaatsten. Herman de Bats is mijn vader. Hij word over twee weken 93 jaar en het gaat goed met hem. Mijn vader is begonnen aan een tweede boek. Na de bevrijding in Nederland werd hij opgeroepen om als militair naar voormalig Nederlands-Indië te vertrekken en daar heeft vanzelfspreken ook het nodige meegemaakt. Ook gruwellijkheden die hij heeft moeten aanschouwen. Hier stuur ik nog een aanvullen uit het boek Onder De Trap, wat ik als nawoord heb geschreven.
NAWOORD VAN DE AUTEUR, HEDY DE BATS
In 2004 schonk mijn vader, Herman O.W. de Bats, mij zijn dagboek uit de Tweede Wereldoorlog. Ik woonde nog in Engeland. Het waardevolle dagboek werd gekoesterd en veilig opgeborgen. Tien jaar na mijn terugkomst in Nederland besloot ik in samenwerking met mijn vader zijn oorlogsverhalen te gaan publiceren. In dat betreffende jaar werd mijn moeder ernstig ziek. Mijn vader heeft haar tot zij heenging in 2015 met heel veel zorg en liefde bijgestaan. Gezien de heftige herinneringen die mijn vader aan de Tweede Wereldoorlog en de Hongerwinter heeft, leek het mij juist mijn vader een periode van rust te laten nemen zodat hij het verlies van mijn moeder kon gaan verwerken. Het herbeleven van deze oorlogsjaren leek mij gezien zijn omstandigheden niet verstandig.
In 2017 hebben wij de ontwikkelingen van het manuscript weer hervat. Het waren kostbare momenten voor vader en dochter om in harmonie met elkaar te mogen samenwerken.
Mijn vader wist als tiener op unieke en pakkende wijze de bijzondere waargebeurde oorlogsverhalen te verwoorden. Hij is in staat om de lezer mee te nemen in zijn verhalen. Buiten moed, kracht, berusting, hoop, liefde en respect voor elkaar, is het verrassend om zelfs gepaste humor te lezen. Er komen geen uitingen van haat, bitterheid en wraakgevoelens naar de Duitse bezetters en NSBers in voor, wel grote minachting. Wisselende emoties waren mogelijk aanwezig en het siert mijn vader dat hij daar niet in zijn uitingen door werd beheerst. Hij werd in zijn jonge jaren goed op de proef gesteld. Ondanks deze zware crisistijd constateer ik geen zelfbeklag.
Als beproefde persoon wist mijn vader de levensomstandigheden te aanvaarden. Het boek is een samenstelling van woorden en illustraties die meer zeggen dan dat er geschreven is.
Het aantal mensen dat deze oorlogsperiode bewust hebben meegemaakt wordt steeds kleiner. Dit boek uit het verleden biedt ons de kans om over de ervaringen van die tijd te kunnen vertellen. Het draagt er toe bij om te realiseren dat wij momenteel zonder oorlog en bezetting in Europa mogen leven.
Laten we hopen dat een herhaling van verwoesting, honger en verdriet zich nooit meer zullen gaan voordoen. Vrijheid is niet vanzelfsprekend. Daar moeten we met elkaar aan werken om het te behouden.
Na deze oorlogscrisistijd gaf het mijn vader nieuwe ruimte om op een positieve manier zijn leven in te vullen en zijn dromen te gaan nastreven. Ik heb veel respect voor hem en voel mij vereerd dat ik dit boek mag publiceren. Mijn dank gaat naar hem, voor zijn grote inzet en toewijding, om met mij deze ‘missie’ te kunnen volbrengen.
Met de ontwikkeling van het manuscript, heb ik ook veel waardevolle steun mogen ontvangen van Geert Broeren, MA, English language and literature, auteur van ‘Het Oog van Orbal”. Mijn dank gaat uit naar hem.