Fotoproject ‘Bij Ons Thuis’ zoomt in op de wensen van (migranten)ouderen en hun (klein)kinderen
Hoe word je waardig oud in Nederland, als je zelf uit een andere cultuur komt? En welke rol is hierbij weggelegd voor de ouderenzorg? Deze vragen staan centraal in het fotoproject en de tentoonstelling Bij Ons Thuis. De expositie wordt 24 februari 2018 officieel geopend door Abdelkader Benali, in Het Nutshuis in Den Haag. De Marokkaans-Nederlandse schrijver en presentator geeft een lezing over oud worden in een cultuur waar je niet geboren bent. Onderdeel van de tentoonstelling Bij Ons Thuis is een audio-installatie van Sanne Rovers en Laura Stek over de ‘Zilverlijn’, een telefoonlijn voor eenzame ouderen.
Het fotografieproject Bij Ons Thuis is een initiatief van fotografen Karijn Kakebeeke en Karine Versluis. Het duo interviewde migrantenouderen uit regio Den Haag aan de hand van foto’s van vroeger. Een groep (klein)kinderen van migranten ging zelf op pad met een camera, om hun kijk op het leven in meerdere culturen en de zorg voor hun (groot)ouders vast te leggen. Professionals uit de zorg reageerden op hun beurt op de verhalen die naar voren kwamen. Kakebeeke en Versluis nodigen het publiek bovendien nadrukkelijk uit om ook mee te denken over het thema. Kakebeeke: “Iedereen wordt immers oud en heeft familie over wie je vroeg of laat moet meebeslissen: word ik mantelzorger, gaan mijn ouders naar een tehuis of zoeken we een andere manier?”
Hoe het begon
Het idee voor het fotografieproject Bij Ons Thuis werd geboren toen fotografe Karine Versluis zag hoe de eigen cultuur van haar Oekraïnse grootmoeder na zestig jaar in Nederland weer meer een rol ging spelen. “Mij herkende ze op een gegeven moment niet meer, maar als ik het over de Russische dichter Poesjkin had, dan zei ze: ‘Oh ja!’ Ook wist ze nog precies welke ingrediënten ze nodig had om borsjt te maken. Maar als ze in het verzorgingstehuis Sinterklaasliedjes gingen zingen, of er een cd met kinderliedjes werd opgezet, dan vond ze dat wel gezellig, maar het dééd haar niks. Dat kende ze niet, want zij groeide op in de voormalige Sovjet-Unie.” Versluis realiseerde zich dat er meer migrantenouderen moeten zijn die oud worden in een Nederlandse omgeving, waarin ze zich misschien niet herkennen.
Groeiende groep migrantenouderen
Oudere, niet-westerse migranten zijn een groeiende groep in de Nederlandse samenleving. In 2009 waren er volgens het CBS zeventigduizend oudere migranten in Nederland; de verwachting is dat dit aantal zal stijgen naar ruim 520 duizend in het jaar 2050. Het merendeel daarvan is eerste generatie migranten, en dus ook de eerste generatie die in contact komt met ouderenzorg buiten de familiekring. “Die zorg wordt in veel andere culturen traditiegetrouw door familie opgevangen”, aldus Karijn Kakebeeke, die behalve fotograaf ook cultureel antropoloog is. “Wij zijn dit project gestart omdat we benieuwd zijn naar de wensen en behoeftes van deze oudere migranten. Hoe was het vroeger bij hen thuis? Hoe voegen zij zich als oudere in de Nederlandse samenleving? Hoe kijken hun kinderen en kleinkinderen hiernaar? Hoe zien zij hun zorgplicht en hoe kijken ze naar het gebruik van de zorgverlening?”
Audio-installatie Een Luisterend Oor
Onderdeel van de tentoonstelling is de audio-installatie Een Luisterend Oor van documentairemaker Sanne Rovers en radiomaker Laura Stek. Het duo luisterde mee met de Zilverlijn, een telefoondienst van het Nationaal Ouderenfonds. Ouderen die dat willen worden wekelijks gebeld door een vrijwilliger om een praatje te maken. Rovers en Stek maakten een audio-installatie rondom deze indringende telefoongesprekken met eenzame ouderen. Voor een op de installatie gebaseerde animatie won het duo de tweede prijs in de categorie Beste Digitale Audio op het prestigieuze festival Prix Europa.
Bij Ons Thuis is een initiatief van Karine Versluis en Karijn Kakebeeke / Picture Bridge Foundation, in samenwerking met Sanne Rovers en Laura Stek, en is mede mogelijk gemaakt door Fonds 1818, Stichting RCOAK, KNR-PIN, Fonds Sluyterman van Loo en Het Nutshuis.
PROGRAMMA Bij Ons Thuis
-Tentoonstelling: 25 februari t/m 12 april 2018
-Opening door Abdelkader Benali: 24 februari, 16:00 uur (inloop vanaf 15.30 uur)
-Programma rondom Hoogtij Den Haag: 9 maart (www.hoogtij.net)
-Familieportretdag:17 maart
-Symposium, gepresenteerd door Funda Müjde*: 9 april
*De Turks-Nederlandse Funda Müjde is cabaretière, actrice, columniste en presentatrice. De overige sprekers op het symposium worden binnenkort bekend gemaakt.
INFO & UPDATES
