Voor elke organisatie is er een dag of een week en deze week is het in Nederland de week van de euthanasie. Voorlichting, bijeenkomst en een korting op het lidmaatschap. Toen ik het bericht las, dacht ik terug aan die ene oudere vriend die zo graag euthanasie wilde, om alles, vat ik even samen, en hoe moeizaam dat ging.
Natuurlijk ken ik de bezwaren en de mitsen en de maren. Het buitenland kijkt met argusogen naar het pad dat we in Nederland bewandelen. Er verschijnen heel wat rare stukjes, maar dat hoort ook een beetje bij de opgewonden tijdgeest. We zullen vermoedelijk uitkomen op strengere of gemakkelijker procedures, op wat debatten met pleidooien voor en tegen, en met verhalen van degenen die het wensen en juist niet. Mij gaat het om iets anders.
Die ene oudere vriend is er niet meer, hij kreeg onverwacht zijn zin. Kort ervoor hadden we een gesprek waarin we voorzichtig plannen maakten voor wat te doen, als de bureaucratie hem bleef weigeren wat hij opeiste, het recht op zijn eigen dood. We waren voorzichtig om elkaar. Ik omdat hij leidend moest zijn, en ik had liever dat hij leefde, maar lieverkoekjes kwamen er niet aan te pas. Hij omdat de kranten hem genoeg geleerd hadden over wat er gebeurde met mensen die hielpen. Maar we vonden elkaar, en gelukkig was ik niet nodig.
Hoe gemakkelijker de zelfgekozen dood is, hoe minder er zelf geknutseld gaat worden. Daar zit het gevaar in. Het lukt niet, of half, er is schade aan lichaam en ziel, alles wordt erger en moeilijker en de wens om te leven is nog minder dan voorheen. Nu is euthanasie krijgen nog te moeilijk, heb ik de indruk. Processen, aanklachten, en weer is er op het spoor vertraging wegens een aanrijding met een persoon. Hoe erg moet het zijn, om die oplossing te kiezen, in het besef van wat je nalaat, ook bij de machinist van die trein.
Ik gun iedereen de mogelijkheid om zacht uit te stappen. Met steun en begeleiding, met meelevende artsen zonder oordeel, die begrijpen dat genoeg gewoon genoeg kan zijn. Misschien ga ik toch maar lid worden van de club. Persoonlijk wil ik honderd jaar worden en dan omvallen op de avond van die verjaardag, dus dood wil ik vooralsnog niet. Wel een steun in de rug zijn van de anderen die dat ene allerpersoonlijkste besluit hebben genomen.
Vilan van de Loo
